Schilder Jan Grotenbreg woont en werkt in een monumentaal ateliercomplex uit 1932. In het kader van het jaarlijkse ‘Iconic Houses’-tour was het onlangs open huis in zijn Amsterdamse atelier. Honderden kwasten hingen schoon aan hun haakjes, schilderijen van – vooral – dieren – hingen en stonden overal op de hoogste etage van het ateliercomplex. Grotenbreg deed de geschiedenis van de atelierwoningen en zijn schilderijen uit de doeken.
Bij de voordeur vertelt een plaquette dat de bekende verzetsstrijder en kunstenaar Gerrit van der Veen ooit een van de 32 atelierwoningen huurde. Het is slechts een van de bekende namen, ook bijvoorbeeld Jan Wolkers (schrijver én beeldhouwer) en Charlotte van Pallandt en vele anderen woonden en werkten hier.
En Jan Grotenbreg (1946) woont er sinds 1967.
Het ateliercomplex heeft zes woonlagen voor de vier lagen met ateliers; sommige ateliers beslaan twee etages (voor gezinnen), andere één (voor vrijgezellen). De ateliers op de begane grond zijn voor beeldhouwers, die zijn het grootst en hebben een extra grote deur om kunstwerken door te laten.
Het gebouw is ontworpen door de architecten Piet Zanstra, Jan Giesen en Karel Sijmons (ook architect van de Amsterdamse Thomaskerk). Ze waren lid van Groep 32, jonge afficionados van het Nieuwe Bouwen en de stijl van Le Corbusier.
Aan de zuidkant van zijn atelier op de 6e etage heeft Jan Grotenbreg een uitzonderlijk fraai uitzicht op de stad en de vele Hollandse wolken die voorbij trekken. In zijn jonge jaren inspireerde dit hem tot een serie schilderijen van wolkenluchten.
De negentiger jaren waren de jaren van de nachtelijke maantaferelen.
Het begin van de 21e eeuw bracht weer nieuwe inspiratie, Grotenbreg begon met cement te werken aangebracht als ondergrond op zijn schilderslinnen. Het geeft een verweerde ondergrond die lijkt op een fresco. ‘Fresco’s zijn alleen maar mooi omdat ze verweerd zijn!’ aldus Grotenbreg. Hij experimenteerde volop met verschillende soorten en kleuren cement en aarde.
Het waren (en zijn) vooral dieren die op de fresco-achtige achtergrond verschijnen: veel paarden en (roof)vogels, maar ook af en toe een zebra of een stokstaart.
Het werd een grote serie zogenaamde ‘cementwerken’ van dieren.
De blik in de dierenogen vertelt een verhaal op zichzelf.
Bij enkele doeken laat hij ons raden wat zijn inspiratiebron is geweest, zoals bij deze serie gouden kraanvogels.
Het antwoord ligt eronder: ‘ik was de compositie van het Laatste Avondmaal’ aan het bestuderen’, vertelt hij. Met als resultaat een serie gouden kraanvogels. Heiligschennis? Het kan nog erger, zoals bij dit schilderij, waarbij de inspiratie literair van aard was.
Dat kan maar één ding betekenen natuurlijk: het Ezelsproces van Gerard Reve. Wat een prachtig dier met zijn fluwelen huid en zijn alwetende menselijke ogen!
Voor meer informatie:
Jan Grotenbreg, Zomerdijkstraat 20-III, Amsterdam
www.jangrotenbreg.nl of www.jangrotenbreg.com
Video kraanvogels: https://www.youtube.com/watch?v=_Hi5UHS7WXo&t=185s
Bijzonder verhaal op een bijzondere plek.