We hadden nog tweederde van de Van Gogh in Auvers-tentoonstelling tegoed. Dus opnieuw naar het museum voor de tientallen schilderijen die hij maakte in een creatieve explosie de laatste paar maanden voor zijn dood. Voor de ontroerende portretten, de magistrale landschappen en de mooie collectie tekeningen en schetsen die samen zijn definitieve afscheid vormen.
In Auvers schilderde hij graag portretten van vooral vrouwen en kinderen, naar verluid om te laten zien hoe fijn en gezond het is om op het platteland op te groeien. Zoals deze twee kleintjes, waarschijnlijk de dochters van een spoorbeambte.
De verlegen twaalfjarige Adeline poseert hier in haar eerste echte ‘meisjesjurk’, ze was de dochter van de cafébaas bij wie Vincent logeerde.
Nogmaals Adeline Ravoux.
Bij het schilderen van landschappen ging Vincent hier vaak over op een groter, rechthoekig formaat om de uitgestrekte velden rondom Auvers vast te leggen.
Intussen ging het mentaal slechter met hem. Mensen zien we bijna niet meer in de eenzame velden, alleen nog kraaien.
Dan zien we opeens wel weer mensen. Of zijn het geestesverschijningen die hier lijken te zweven tussen die paarse bomen die je eerder bij Hockney zou verwachten?
We vinden hier ook het schilderij met de boomwortels, de boomwortels die niet lang geleden teruggevonden zijn in Auvers en die nu een bedevaartsoord worden.
Er is een apart gedeelte met tekeningen uit zijn laatste periode, opgeluisterd met een prachtig oud schetsboekje.
Uit de verte lijkt het op een Japanse tekening, maar van dichtbij blijkt het toch Auvers te zijn.
Ook Marguerite, de dochter van dokter Gachet is vaak model voor tekeningen of schilderijen.
Op de derde en bovenste verdieping zien we nauwelijks schilderijen.
Bij de ingang is een hek met honderden gekleurde lintjes waar bezoekers een boodschap kunnen achterlaten.
De tentoonstellingsruimte hier is vrij klein en stemmig donker. Dit is het afscheid, we lezen er wat vrienden en familie over hem zeiden vlak na zijn dood. De rouwkaart en uitnodiging voor de begrafenis op 30 juli 1890 ligt er. De locatie in de kerk is doorgestreept op de kaart. De pastoor in Auvers weigerde toegang, want Vincent was protestant en had zijn eigen leven beëindigd.
We lezen een mogelijke verklaring voor zijn zelfmoord, dezelfde die we een museumgids aan een groep hoorden vertellen: ‘ Vincent kampte met groeiende onzekerheid en eenzaamheid, hij kreeg steeds meer het gevoel dat hij Theo en zijn gezin tot last was.’
Als we een lintje willen pakken, blijken ze op te zijn. De suppoost regelt onverwijld nieuwe. Ik kan zo snel geen tekst bedenken, ‘zeg maar gewoon Vincent Bedankt, of zo, dat doen veel mensen!’, suggereert de ervaren suppoost.
Bij ons vertrek vertelt hij dat de bezoekers bij deze tentoonstelling ‘een stuk rustiger zijn dan de bezoekers van Klimt eerder dit jaar’.
We begrijpen het helemaal.
Niet alleen de schilderijen zijn inmiddels big business, dat merken we in de museumwinkel. Van Gogh is een ijzersterk merk geworden. De ooit zo bijzondere bloesemtak, die hij schilderde voor zijn pasgeboren neefje kleine Vincent, is nu een logo dat werkelijk overal op past. Zo zonde…
Ja, de van Gogh-merchandising draait hier op volle toeren, je vindt er makkelijker sokken, onderzetters, puzzels of toilettassen dan kunstaffiches. Zou Vincent de sokken aangetrokken hebben?
Van Gogh in Auvers nog t/m 3 september 2023
Van Gogh Museum,
Museumplein 6 , Amsterdam
https://www.vangoghmuseum.nl/nl/bezoek/tentoonstellingen/van-gogh-in-auvers-sur-oise
Lieve Froukje, dank zij jouw museumclub heb ik de tentoonstelling gezien. Geweldig!
Ik heb genoten van de twee afleveringen. Liefs, Luc