Toch naar van Gogh

De laatste maanden van zijn leven woonde en schilderde Vincent Van Gogh in Auvers. In deze Noord-Franse streek vond hij het ‘echt heel mooi, het is helemaal het platteland, karakteristiek en pittoresk’. Hij werkte als een bezetene, met gemiddeld één schilderij per dag. Heel anders dan zijn eerdere felgekleurde en zonovergoten werk uit Arles. Wat mij betreft zelfs mooier, met die heldere, noordelijke blauwe en groene kleuren. Maar het lukte het niet zijn demonen te verdrijven.

In mei 1890 verliet Vincent Van Gogh de psychiatrische kliniek waar hij een jaar verbleef. Hij verhuisde naar Auvers, vlakbij Parijs waar zijn broer Theo woonde. In Auvers hield Dokter Paul Gachet, gespecialiseerd in melancholie, Vincent een beetje in de gaten. Gachet schilderde zelf ook en de mannen raakten bevriend.

Dokter Gachet raadde Vincent aan ‘gestaag te werken’ om te herstellen van zijn moeilijke tijd in de kliniek. De nieuwe omgeving en ook de dokter zelf leverden veel inspiratie. Een ets van Dokter Gachet inspireerde Vincent tot dit bijzondere koeienschilderij dat hij aan de dokter cadeau deed.

Dokter Gachet had een praktijk in Parijs, hij was weduwnaar en woonde met zijn zoon en dochter in Auvers. Vincent schilderde zijn tuin.

Gek genoeg vinden we dit nou niet een typische Van Gogh. Net zo min als het schilderij van de bootverhuur; mooi, maar het had ook van een andere impressionist kunnen zijn. Toch?

Vincent van Gogh was als schilder vooral geïnteresseerd in het dorp en de velden eromheen. Dat levert ook het mooiste werk op in deze periode. We zien hem zoeken en experimenteren, met zijn karakteristieke ‘streepjes’, de grillig gebogen lijnen en soms een flirt met een meer abstracte kijk op het dorp.

Prachtige kleuren, die we nog veel vaker tegenkomen in deze boeiende Auvers-serie.

Beroemd is ook het kerkje van Auvers geworden in de grillige, kleurrijke versie van Van Gogh, die ook iets onheilspellends heeft.

Nog eentje van de omgeving dan…

Van Gogh kwam in mei aan in Auvers, toen een bloeiend voorjaar langzaam overging in een prille zomer op de velden. Naast de dorpsgezichten maakte hij ook verschillende bloemstillevens van verse bloemen zoals acacia’s, ranonkels en kastanjetakken.

Dit stilleven met bloemen lijkt wel weer typisch Van Gogh. Net als dit zelfportret wat je overal tegenkomt.

Misschien tijd om te bekennen dat ik nooit dol op van Gogh was. Te uitgesproke, te deprimerend? Mee doodgegooid in de buurt het Museumplein? Of een jeugdtrauma omdat vroeger thuis de zonnebloemen aan de muur hingen?
Toch naar Van Gogh, omdat een goede vriendin een kaartje had en omdat je soms ‘uit je comfortzone moet stappen’. Gelukkig passen de prachtige schilderijen van Auvers en omgeving naadloos in mijn comfortzone.

Sommige schilderijen hier (het zelfportret, de piëta) dateren van 1889, het jaar in de inrichting. Van Gogh nam ze mee naar zijn woning in Auvers, waarschijnlijk om er troost uit te putten als zijn depressieve gevoelens de overhand kregen. Maar ondanks de creatieve explosie en de goede zorgen van de dokter in Auvers lukte het Vincent niet om zijn demonen en eenzaamheid te overwinnen. Ruim twee maanden na zijn komst in Auvers maakte hij op 29 juli 1890 een einde aan zijn leven. Hij werd in Auvers begraven.

Het is bijna sluitingstijd, dus we lopen terug naar de hal. Om daar tot onze verrassing te ontdekken dat er nog twee etages bij deze expositie horen. Bordjes ‘vervolg van de expositie’ hebben we even niet gezien. Of ze waren er gewoon niet.
Dat wordt dus een tweede bezoek plannen, als het tenminste lukt een nieuw tijdslot te scoren. Terwijl ik dit net zo’n mooie en overzichtelijke tentoonstelling vond…

Van Gogh Museum
Van Gogh in Auvers, t/m 3 september 2023
Museumplein 6, Amsterdam
https://www.vangoghmuseum.nl/nl/bezoek/tentoonstellingen/van-gogh-in-auvers-sur-oise