Kasteel de Haar: geld speelde geen rol voor Etienne en Hélène

Kasteel de Haar

Kasteel De Haar is het grootste kasteel van ons land. Toch woonden kasteelheer Etienne en zijn vrouw Hélène er maar één maand per jaar, in september. Maar dan werd er wel flink uitgepakt voor alle beroemdheden die kwamen logeren, van koningen en presidenten tot Gregory Peck en Brigitte Bardot. Geld speelde geen rol, architect Pierre Cuypers zelf werd ingehuurd om alles in middeleeuwse glorie te herstellen. Zodat het feest kon beginnen.

Kasteel de Haar
ritje in de Dion-Bouton
Kasteel de Haar, Haarzuilens
Kasteel de Haar, familiebezit van de Van Zuylen sinds 1434

Kasteel de Haar in Haarzuylens was vanaf 1434 van de familie Van Zuylen van Nyevelt van de Haar, maar vanaf de 17e eeuw verpieterde het langzaam. De katholieke Van Zuylens weken lang geleden uit naar het zuiden, naar België. Tweehonderd jaar later was er nog slechts een ruïne over. Maar toen werd Etienne (1860-1934) geboren, een telg die van jongs af aan bezeten was van de mysterieuze ruïne en zijn voorouderlijke geschiedenis op  Kasteel de Haar.

Fastforward naar 1887, als baron Etienne van Zuylen trouwt met de immens rijke Hélène, baronesse de Rothschild uit Parijs. Etienne’s katholieke familie was niet blij met dit huwelijk. En de joodse familie de Rothschild van Hélène trouwens ook niet. Maar voor Etienne kwam op dat moment zijn jongensdroom uit. Met het fortuin van zijn schatrijke bruid kon hij het familiekasteel De Haar gaan opknappen. Zo geschiedde, toen hij het kasteel in 1890 erfde, en niet zo’n klein beetje ook.

Middeleeuwse luister

Door de onuitputtelijke rijkdommen van zijn bruid Hélène, kon Etienne voor het herbouwen van zijn geliefde familiekasteel gewoon de allerbesten inhuren. Zoals architect Pierre Cuypers, bekend van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam. Samen met talloze kunstenaars, timmerlui, houtbewerkers, schilders en dergelijke (vaak uit het atelier van Cuypers), ontstond een plan zonder weerga. Op de fundamenten van het oude kasteel verrees een nieuw bouwwerk, dat tot in elk detail de (familie)geschiedenis ademde. Overal in schilderijen, tapijten, tegels, beelden of houtwerk vinden we verwijzingen naar het geslacht Van Zuylen, en naar geliefde bijbelse thema’s. Er is waarschijnlijk geen kasteel ter wereld waar familiegeschiedenis zo duidelijk te zien is. Want hier werd alles in groot één masterplan bedacht en uitgevoerd.

Kasteel de Haar, Haarzuilens
ridderzaal
Kasteel de Haar, Haarzuilens
de bibliotheek
Kasteel de Haar, Haarzuilens
eetzaal

In de eetzaal is de tafel gedekt. Alsof de vele beroemde gasten die hier kwamen zo weer kunnen aanschuiven. Alsof het weer september is, de enige maand per jaar dat Etienne en Hélène hier verbleven en voortdurend  gekroonde hoofden, filmsterren, bankiers en politici uitnodigden. Ze logeerden in de prachtige gastenkamers met verwarming, een eigen badkamer én warm en koud stromend water, tamelijk bijzonder voor begin 20e eeuw. Hier konden beroemdheden zichzelf zijn, ver weg van persmuskieten en andere ongewenst publiek. Brigitte Bardot schijnt er op een brommertje door de lange gangen gereden te hebben. Gregory Peck kwam er zo vaak dat hij een eigen logeerkamer had. Maar ook koningin Emma, Yves Saint Laurent en Sophia Loren waren er te vinden, en op oude foto’s van diners op de Haar menen we onder de afgetreden Engelse koning en Maria Callas te ontwaren.

Kasteel de Haar, Haarzuilens
gastenverblijf
Kasteel de Haar, Haarzuilens
logeerbadkamer
Kasteel de Haar
Gregory Pecks logeerkamer
Kasteel de Haar
Gregory Peck te gast
Kasteel de Haar, logeervertrek
logeerbadkamer

De keukens
Zo veel beroemde gasten, daar hoorde een enorme staf van bedienden en koks bij die meestal in augustus arriveerden om alles voor te bereiden voor een feestelijk onthaal in september. De keukens (spoelkeuken, groentekeuken, slagerij, zuivelkeuken en kookkeuken) zijn fenomenaal. Vooral de kookkeuken uit de 15e eeuw in het souterrain is om te watertanden met meer dan honderd kleine en enorm grote koperen potten en pannen en het ontzagwekkende steenkolenfornuis van Drouet uit Parijs.

Kasteel de Haar, keukens
de keuken
Kasteel de Haar, keukens
koperen keuken

Pierre Cuypers

Wie het Rijksmuseum vaak bezoekt, zal in de trappenhuizen van De Haar onmiddellijk de hand van architect Pierre Cuypers herkennen: dezelfde zondagschoolplaatjesachtige versieringen zijn niet te missen. Veel mooier is natuurlijk het prachtige plafond dat hij voor de grote hal liet maken. Veel van zijn inspiratie vond Cuypers in het kasteel Pierrefonds in het Franse Compiègne, dat door collega-architect Viollet-le-Duc herbouwd was.

Kasteel de Haar, Pierre Cuypers
de hand van Pierre Cuypers
Kasteel de Haar
Plafond van de grote hal

Nooit op vakantie, maar altijd op reis

Etienne en Hélène verbleven hier dus alleen in september, de rest van de tijd woonden ze in hun huis in Parijs, of (meestal) waren ze op reis. Vakantie hadden ze nooit, want vakantie betekent: vrij van (werk)verplichtingen zijn. Maar die hadden ze toch al niet. De adel ging dus niet op vakantie, de adel reisde. Naar Biarritz of Nice, maar vaak ook naar verre oorden zoals Ceylon, India of Japan. Meegebrachte souvenirs zoals een antieke Japanse draagkoets zijn nu te zien in het kasteel.

Bon voyage

Net als de prachtige reisnecessaires (reiskistjes) die mee op reis gingen: fraaie leren koffers die het midden hielden tussen luxe beautycases en picknickmanden en drankkastje met kaarsenstandaard, gemaakt door bijvoorbeeld Louis Vuitton. Er ging heel wat mee op reis, van kleding en servies tot eten en goede wijn. En natuurlijk stond er altijd een leger aan eigen kruiers, kamermeisjes en chauffeurs paraat om te zorgen dat het reizen niet te vermoeiend werd.
Op dit moment is op kasteel De Haar de tentoonstelling ‘Bon Voyage‘, waar we zien hoe de adel reisde met reiskistjes, reisbeschrijvingen en vele brieven, telegrammen en ansichtkaarten van Hélène en Etienne zien.

Antieke Vuiton koffer
antieke Louis Vuitton voor op reis

Reisnecessaire van Koningin Emma
Reisnecessaire van Koningin Emma

Tentoonstelling: ‘Bon Voyage! Groeten uit de Golden Age of Travel’
www.kasteeldehaar.nl/bon-voyage-groeten-uit-the-golden-age-of-travel

Groeten van Hélène uit Indonesië, 1910

Kasteel de Haar
Kasteellaan 1, Haarzuilens

www.kasteeldehaar.nl 

Berichten gemaakt 170

2 gedachten over “Kasteel de Haar: geld speelde geen rol voor Etienne en Hélène

  1. Wat een tijd. Heerlijk al die reizen en dan zo luxe…. Het kasteel heb ik sinds ik 3 of 4 jaar was, nooit meer bezocht. Ga ik toch weer eens doen.

    1. Zeker doen, het kasteel is de laatste jaren helemaal opgeknapt. Zo opgeknapt zelfs dat de buitenkant gloednieuw lijkt, beetje alsof het Disneyland is. Maar interieur enorm de moeite waard.

Laat een antwoord achter aan Ingrid Jaburg Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven