Ze zijn maar twee keer per jaar geopend. Dus als je naar het prentenkabinet Nihon no hanga aan de Keizersgracht wilt, moet je goed plannen. De Japanse prentencollectie die Elise Wessels verzamelde in haar grachtenhuis is alleen in mei en november te bezoeken. Dit voorjaar toont ze een selectie prenten met bloemen en bloesems in de hoofdrol: Flora in Focus. Een heel bijzonder privé-huismuseum dus, waar naast bloemen ook katten een speciale plek hebben.
In 1984 reisden Elise Wessels en haar man voor het eerst naar Japan. Het was liefde op het eerste gezicht. Sindsdien komt ze er elk jaar en verzamelt ze al ruim 30 jaar Japanse prenten uit (voornamelijk) de 20e eeuw. ‘Toen we begonnen hadden we totaal geen verstand van prenten, we kochten op het gevoel.’ De collectie groeide in de loop der jaren tot meer dan 2000 prenten en sinds 2009 is het privé-museum twee keer per jaar geopend. Wie er op tijd bij is, kan zelfs een rondleiding krijgen.
De Flora in focus-tentoonstelling is ingedeeld op jaargetijde, te beginnen met de lente. En wie lente zegt in Japan, zegt natuurlijk kersenbloesem. Toch waren het ooit het de pruimenbloesems die bloesems zo populair maakten. De prent moon and plum tree van Kiso Yoshida, een van de weinige vrouwelijke prentenmakers, is van recentere datum.
Gaandeweg moesten de pruimenbomen de eerste plaats afstaan aan de kersenbomen die eerst alleen in de paleistuinen stonden. Later werden ze overal in grote getale geplant, zodat iedereen de lente kon vieren in bloesemtijd. Zo ontstonden er overal in het land de bloesemfestivals die nog altijd populair zijn
Sakura (Japanse naam voor ruim 20 kersenboomsoorten) is het symbool van vergankelijke schoonheid. Kersenbomen bloeien immers maar kort. Maar ze trekken nog altijd veel bewonderaars, voor veel mensen is het bloesemfestival een jaarlijks uitje naar bijvoorbeeld Maruhama Park in Kyoto.
Op de eerste etage worden we onthaald op een muur vol uitbundig bloeiende zomerbloemen. Ook hier geldt – net als bij de lente-prenten – dat er zowel traditionele als wat modernere, creatieve prentkunst hangt.
De Nihon no hanga-collectie bestaat vooral uit 20e eeuwse prenten, vanaf het moment dat de Japanse en de Europese kunst elkaar over en weer gingen inspireren.
We weten dan Gogh door de Japanse kunst beïnvloed werd, maar omgekeerd had hij ook veel invloed op de Japanse kunstenaars van de vorige eeuw.
In het najaar (obon) is het tijd om de voorouders te eren. Dan zijn er speciale obon-bloemenmarkten waar ze lotusbloemen en -bladeren en meloenen verkopen die bij de verering gebruikt worden.
De combinatie van de maan en de vruchten van de kastanjeboom staan voor tsukimi oftewel het maanfestival.
Als de rondleiding is afgelopen, kunnen we een filmpje over het maken van woodblock prints bekijken en door het grachtenhuis dwalen. Erg de moeite waard, want in dit huis gaan oude elementen en Japanse inrichting moeiteloos samen.
Rest nog de vraag waarom er een kat in plaats van een bloem op de catalogus van Flora in Focus staat. ‘We houden hier in huis nogal van katten,’ zegt de gids. Als we op de overloop de eigenaresse Elise Wessels met kat afgebeeld te zien, begrijpen we wat ze bedoelt.
Nihon no hanga
Keizersgracht 586, Amsterdam
www.nihon-no-hanga.nl
alleen geopend in mei en december (jaarlijks) op vrijdag-zaterdag-zondag
In november gaat de deur opnieuw open, dus noteer het vast in de agenda!
Lieve Froukje, wat enig om van jou een rondleiding te krijgen door het museum Nihon no hanga.
Vroeger ben ik er regelmatig geweest maar nu kan ik dat niet meer. Prachtige rondleiding en heel veel dank daarvoor. Liefs, Luc